Andrúmsloftið innan sveitarstjórnar Langanesbyggðar hefur verið mjög stirt á kjörtímabilinu. Í þrígang hefur meirihlutinn verið skammaður af ráðuneytinu vegna lögbrota við stjórnsýslu. Oddviti minnihlutans baðst nýlega lausnar, að hluta til vegna vinnuumhverfisins sem hann segir að geri engum gott.
„Andrúmsloftið er að mínu mati ekki fólki sæmandi. Hluti af ástæðunni fyrir því að ég sé að hætta eru heilsufarsástæður en hluti af því þetta vinnuumhverfi innan sveitarstjórnar sem smitast út í samfélagið og gerir engum gott,“ segir Þorsteinn Ægir Egilsson, sem baðst nýlega lausnar sem sveitarstjórnarfulltrúi.
Þorsteinn leiddi Framtíðarlistann sem er í minnihluta sveitarstjórnar. Listinn Betri byggð stýrir meirihlutanum undir forystu Sigurðar Þórs Guðmundssonar. Mikið hefur gegnið á á kjörtímabilinu og mál ítrekað lent inni á borði innviðaráðuneytisins. Í þrígang hefur sveitarfélagið verið talið brotlegt við lög.
Fyrstu kvörtunina sendi Þorsteinn Ægir sjálfur, vegna ólögmætrar boðunar sveitarstjórnarfundar þann 11. ágúst árið 2022. Fundarboð og gögn bárust ekki fyrr en að kvöldi 9. ágúst, en í lögum segir að 48 klukkustundir verði að líða frá boði að fundi.
Óskað var eftir því að nýr fundur yrði boðaður þar sem ræða átti stór mál er vörðuðu nýyfirstaðna sameiningu, lántökur og ráðningu sveitarstjóra. Í staðinn boðaði meirihlutinn aukafund með sömu tímasetningu og hinn upphaflegi.
Í svörum til ráðuneytisins sagði meirihlutinn að allir fulltrúar hefðu verið upplýstir um fundinn og umræðuefni hans. Þetta væri frávik sem myndi ekki endurtaka sig. Vegna anna hefði ekki náðst að boða fundinn fyrr.
Ráðuneytið taldi að sveitarfélagið hefði brotið lög og að þessi annmarki væri verulegur. Fól það sveitarstjórn að leggja mat á hvort taka þyrfti ákvarðanir á fundinum upp að nýju.
Annað málið kom eftir kvörtun fulltrúans Miriam Blekkenhorst og varðaði ráðningu forstöðumanns íþróttamannvirkja á Þórshöfn. Þann 2. mars samþykkti byggðarráð að auglýsa starfið og fékk ráðgjafarstofunni Mögnum það hlutverk að taka viðtöl og leggja mat á færni.
Fimm sóttu um, þar á meðal Þorsteinn. Á fundi 4. maí var samþykkt að nýta heimild í lögum til að færa staðgengil forstöðumanns til í starfi og gera hann að forstöðumanni.
Þessu var mótmælt á næsta sveitarstjórnarfundi og meirihlutinn sakaður um óvandaða stjórnsýslu og ófagleg vinnubrögð. Upplýsingar hefðu ekki verið veittar og ekki lægi fyrir hverjir hefðu uppfyllt hæfnikröfur. Þá var sagt að varafulltrúi, sem tók sæti vegna vanhæfis þess sem átti í hlut, hefði fengið villandi upplýsingar og að hún hefði verið beitt þrýstingi.
Á fundi 15. júní tilkynnti oddviti að málið væri trúnaðarmál og lokaði fundi án atkvæðagreiðslu.
Í svörum meirihlutans til ráðuneytisins sagði að heimilt væri að loka umræðum um málefni starfsmanna. Einnig að enginn umsækjandi hefði fullkomlega uppfyllt kröfurnar.
Tók ráðuneytið ekki afstöðu til ráðningarinnar sem slíkrar en annað gilti um lokun fundarins sem hafi verið lögbrot. Meginreglan sé að fundir séu opnir og þeim megi aðeins loka þegar brýnar ástæður séu til.
Þriðja og nýjasta málið lítur að fundi 14. desember árið 2023 þegar verið að var að skipa nýjan varafulltrúa í kjörstjórn. Óskaði sveitarstjórnarfulltrúi Framtíðarlistans eftir því að bóka þakkir til fráfarandi varafulltrúa, eina setningu í fundargerð, en oddviti hafnaði því.
Taldi hann að bókunin varðaði ekki mál sem væri til ákvörðunar sveitarstjórnar. Fundir sveitarstjórnar séu ekki vettvangurinn fyrir almennar kveðjur sveitarstjórnarfulltrúa til samborgara sinna. Það væri hægt að gera með margvíslegum hætti með nútímatækni.
Í áliti ráðuneytisins segir að kveðjan til varafulltrúans hafi uppfyllt skilyrði laga, það er verið stutt og í samræmi við málið sem um var rætt. Tjáningarfrelsið sé ríkt og neitun oddvitans því brot á lögum.
„Þetta segir okkur á hvaða vegferð núverandi meirihluti í sveitarstjórn er og oddviti sveitarfélagsins. Honum er bæði lög og samþykktir framandi,“ segir Þorsteinn Ægir.
Bendir hann á að fulltrúar Framtíðarlistans hefðu lagt til að gerð yrði stjórnsýslu úttekt á sveitarfélaginu. Var skipaður vinnuhópur með tveimur fulltrúum frá hvorum lista í hann. Niðurstaða hópsins liggur fyrir en hefur ekki verið gerð opinber og getur Þorsteinn því ekki tjáð sig um hana.
„Það var samþykkt samhljóða að fara í þessa stjórnsýsluúttekt sem sýnir okkur kannski það að þau vita upp á sig skömmina,“ segir Þorsteinn Ægir.
ATH: Leiðrétting – Fyrr var sagt að fulltrúi meirihluta hefði verið ráðinn í starf forstöðumanns íþróttamannvirkja. Það var rangt og er beðist velvirðingar á því.