Tómas Guðbjartsson, hjarta- og lungnaskurðlæknir, greindist með krabbamein í byrjun árs. Sem betur fer greindist hann nokkuð snemma og var meinið skurðtækt. Hann er nú í besta formi lífs síns og tókst nýlega á við eitt erfiðasta fjall í Nepal, Ama Dablam. Hann stefnir nú á að bjóða upp á fyrirlestra til styrktar Ljósinu, en hann ræddi um greininguna í samtali við Bítið á Bylgjunni í morgun.
„Í byrjun árs þá fékk ég þessar erfiðu fréttir að ég væri með ristilkrabbamein sem að kom mér mjög á óvart því ég hef farið í speglun og látið fylgjast með mér hjá vinum mínum, meltingarlæknunum. Ég átti ekki að koma fyrr en eftir tvö ár í eftirlit og það fannst ekkert skrítið við þessa fyrri speglun sem ég hafði farið í átta árum áður. Þetta er svona tilviljun.“
Tómas var staddur í Nepal þegar hann fékk í magann. Það er ekki óvenjulegt þar í landi en hann tók þó eftir því að hann hafði blóð í hægðum. Fyrst skrifaði hann það á magakveisuna en ákvað þó, sem betur fer, að taka blóðprufu af sjálfum sér. Þar sá hann að gildi blóðrauða voru ekki eins há að við mætti búast í þunna loftinu í Nepal. Þegar hann kom heim lét hann skoða sig og greindist þá í framhaldinu með ristilkrabbamein.
„Þetta var kannski ekki neitt rosalega stórt en þetta óx í óskemmtilega átt, svona inn á við í átt að eitlunum. Svo var reynt að fjarlægja þetta með aðgerð í gegnum endaþarm sem var gerð með svona scope-i eða speglunartæki. En það náðist ekki fyrir það þannig ég fór í mun stærri aðgerð.“
Þar var hluti af ristli hans fjarlægðu. Aðgerðin gekk vel og það tókst að ná meininu. Tómas segir að vissulega hafi verið undarlegt að vera nú hinum megin við borðið.
„Þetta er auðvitað ákveðið áfall ekki síst að vera hinum megin við borðið. Ég er búinn að gera, ég var að telja það saman um daginn, hátt í þrjú þúsund krabbameinsaðgerðir sjálfur, og þurft að tilkynna fólki niðurstöðuna og fara í gegnum þá vegferð með þeim en þarna var ég sjálfur hinum megin við borðið.“
Tómas telur að þessi reynsla hafi gert hann að betri lækni en auðvitað hafi þetta verið gríðarleg áskorun fyrir bæði hann og fjölskyldu hans. Hann segir margt vitað um ristilkrabbamein og orsakir þess. Helst sé þar um að ræða ættarsögu eða neyslu ákveðinnar fæðutegunda.
„Ég hef alltaf litið á sjálfan mig sem, ef maður slettir á ensku untouchable, þetta væri ekki mein sem myndi hrekkja mig. En svona er lífið.“
Við tók aðlögunartími þar sem Tómas glímdi við vandamál sem fylgja styttri ristli, en það tekur um sex mánuði fyrir líkamann að jafna sig eftir aðgerðina. Hann var þó kominn aftur til vinnu þremur og hálfum mánuði síðar, að framkvæma aðgerðir, en að ráði trúnaðarlæknis byrjaði hann þó ekki samhliða að taka vaktir.
Hann fór svo að reyna meira og meira á sig eftir því leið frá aðgerðinni og skellti sér á hvert fjallið eftir öðru. Loks fór hann til Nepal þar sem hann gekk á Ama Dablam sem þykir eitt fallegasta fjall í heimi og á sama tíma álíka krefjandi og Everest.
„Að takast á við þessa áskorun og sýna að það er líf eftir greiningu – lífið heldur áfram – og ég er auðvitað heppinn. Það eru ekki allir svona heppnir að vera lausir með meinið, en það er líka bara það að geta látið gott af sér leiða.“
Tómas segist bera mikla virðingu fyrir Ljósinu, endurhæfingar- og stuðningsmiðstöð fyrir fólk sem hefur fengið krabbamein og aðstandendur þess. Sjálfur þurfti hann lítið að nýta sér þjónustuna enda býr hann að því að vera sjálfur læknir og eiga að auki mikið og sterkt bakland. Hann ætlar þó að leggja sitt að mörkum fyrir Ljósið sem sinnir mikilvægu starfi og er sorglega undirfjármagnað. Tómas mun því bjóða upp á fyrirlestra og mun allt endurgjald fyrir þá renna til Ljóssins.
