Staða grunnskóla landsins hefur verið mikið í umræðunni undanfarið. Námsárangur fer versnandi samkvæmt könnunum PISA en þetta endurspeglast ekki í raunverulegum einkunnum nemenda sem bendir til einkunnarverðbólgu. Sérstakar áhyggjur eru af stöðu drengja í menntakerfinu.
Margir telja ljóst að grunnskólakerfið sé ekki að virka sem skildi og hafa sveitarfélög á borð við Kópavog boðað til aðgerða.
Frétt sem birtist í dag hjá mbl.is er í þessu ljósi sérstaklega neyðarleg fyrir Mennta- og barnamálaráðuneytið. Mbl.is greinir frá því að samkvæmt áformum um breytingu á lögum um grunnskóla, sem eru nú til kynningar í samráðsgátt stjórnvalda, er gert ráð fyrir að nýtt námsmat, svokallaður matsferill, verði tilbúinn til notkunar í byrjun árs 2025. Hins vegar segi forstjóri Miðstöðvar menntunar og skólaþjónustu að hluti matsferils verði ekki tilbúinn fyrr en í fyrsta lagi skólaárið 2026-2027.
Miðillinn leitaði svara hjá ráðuneyti en spurnarefni var drepið á dreif
Sumarið 2022 var ráðherra heimilað að fresta samræmdum prófum til ársloka 2024. Nú sé ráðherra að óska eftir heimild til að leggja samræmd könnunarpróf niður til frambúðar og nota þeirra í stað nýtt námsmat sem verður ekki tilbúið fyrr en í fyrsta lagi eftir tvö ár.
Ráðuneytið segir í svörum sínum að áform um lagabreytingu séu ekki fullmótuð og geti tekið breytingum. Ráð var gert fyrir að matstæki yrð tilbúið til notkunar í byrjun árs 2026 og ráðuneytið leggi áherslu á að ljúka innleiðingu eins hratt og kostur er. Vinna við ólíka hluta matsferils sé mislangt á veg komin og verði innleidd í skrefum.
Stjórnarsáttmáli ríkisstjórnarinnar boðaði til stórsóknar í menntamálum með áherslu á að efla. menntun í landinu með hagsmuni nemenda og þjóðarinnar að leiðarljósi. Kjörtímabilinu lýkur á næsta ári.
Ásmundur Einar Daðason sagði í samtali við mbl.is að ekki sé til skoðunar að taka aftur upp samræmd próf þó að ljóst sé að minnst sex ár muni líða án samræmdrar mælingar á námsárangri íslenskra grunnskólabarna á landsvísu.
Samkvæmt þessu nýja námsmati þá verður það valkvætt. Sveitarfélög og skólastjórnendur, jafnvel ráðherra, geta því ákveðið hvort og þá hvaða próf nemendur þurfa að taka. Óheimilt verður að birta opinberlega niðurstöður einstakra skóla eða sveitarfélaga svo ekki verður hægt að gera samanburð þar á milli.
