Óeðlilegt er að eignaflokkur á borð við fasteignir séu reiknaður inn í vísitölu neysluverðs og sú aðferð sem Hagstofan notar til að reikna út verðbólgu ofmetur hana um heild prósent. Snorri Jakobsson, hagfræðingur og eigandi Jakobsson Capital, er gestur Ólafs Arnarsonar í Markaðnum á Eyjunni.
„Það er spurning hvort þú ættir líka að horfa á verðbólgu aðeins án fasteignaverðs, það hefur verið gagnrýnt að það sé eignamarkaður inni í vísitölunni. Fyrst eftir hrunið var bent á að verðbólgan með húsnæði var miklu lægri og það hafa verið heldur minni sveiflur í því,“ segir Snorri.
En það þýðir ekki að það hafi verið rétt mælt þá. Eru það ekki bara rök fyrir því að þessi vísitala, eins og hún er reiknuð hjá okkur með húsnæðisliðnum, sé vitlaust burtséð frá því sem er að gerast á húsnæðismarkaði?
„Mér finnst alla vega mjög galið að Seðlabankinn sé að hækka vexti og sé að auka verðbólguna, það er galið og ég er búinn að vera á þeirri skoðun í tuttugu og eitthvað ár. Og, eins og ég segi, að verðbólgan sé ofmæld um meira en heilt prósent.
Nú hefur Seðlabankinn ýmis stjórntæki, önnur en vaxtatækið, til þess að slá á þenslu þegar hann telur þenslu vera of mikla. Hann hefur nú beitt sumum þessum tækjum.
„Hann hefur beitt þeim í sambandi við fasteignakaup og annað.“
Það hafði aðallega áhrif át tekjulægri og fyrstu kaupendur en minni áhrif á aðila sem mögulega væru að kaupa fasteignir sem eignaflokk.
„Nákvæmlega. Það er líka dálítið skrítið að hafa þessa eign inni þegar kominn er þessi kerfisvandi. Þetta var mikið í umræðunni fyrir 5-6 árum, hvort fasteignaliðurinn ætti að vera inni, en það hefur bara ýmislegt breyst á fasteignamarkaðinum síðan, það er kominn ákveðinn kerfisvandi sem Seðlabankinn ræður einfaldlega ekki við.“