„Allt virðist á ný vera á hverf­anda hveli og heims­ins friður úti,“ segir Guðni Ágústsson, fyrrverandi þingmaður og ráðherra, í aðsendri grein í Morgunblaðinu í dag.

Guðni hefur lifað tímana tvenna og lýsir hann þungum áhyggjum af stöðu heimsmálanna í grein sinni. Rifjar hann upp að þau sem muna kalda stríðið séu nú að upplifa þær ógnir á ný sem skelfdu þau hin sömu sem börn og unglingar.

„Hinn mikli friðar­fund­ur leiðtog­anna í Höfða í Reykja­vík 1986, þeirra Ronalds Reagans og Mikhails Gorbachevs og fram­hald fund­ar­ins var eins og þýður vor­blær. Járntjaldið féll og vopn­in þögnuðu, loks­ins var ver­öld­in kom­in á spor­braut friðar,“ segir hann.

Styrjaldir og manndráp heltaka fréttir

Guðni segir að nú sé öldin önnur og allt að verða grátt og grimmt á ný þar sem styrjaldir og manndráp heltaka fréttir um allan heim.

„Hvað gerðist? Hvar er Nató? Hvar eru stór­menn­in sem settu niður deil­ur? Hvar er Winston Churchill, hvar er John F. Kennedy, hvar eru Reagan og Gorbachev? Hvar eru leiðtog­arn­ir sem settu svip sinn og vörðuðu leiðina til friðar í Banda­ríkj­un­um eða í Evr­ópu? Voru það af­leiðing­ar heims­styrj­ald­ar­inn­ar sem gerðu leiðtog­ana sterka eða voru það magnaðir menn sem leiddu stór­veld­in. Banda­rík­in, Bret­land, Frakk­land og Sam­einuðu þjóðirn­ar?“

Guðni nefnir að enginn einn beri ábyrgð á deil­um og mann­vonsk­unni sem nú vex. Nefnir hann að glæstasta ríkið í friðarbaráttunni hafi eitt sinn verið Bandaríkin með marga merka forseta.

„Nú er for­seti Banda­ríkj­anna hökt­andi gam­all maður sem á nóg með að halda sér uppist­and­andi. Marg­ir fyr­ir­renn­ar­ar hans egndu Rúss­ana til reiði og sátt­mál­inn sem Kissinger ut­an­rík­is­ráðherra minnt­ist oft á frá Höfðafund­in­um fok­inn út í veður og vind. Styrj­ald­ir geisa um víða ver­öld, ekki bara í Úkraínu og fyr­ir botni Miðjarðar­hafs­ins.“

Evrópu leiðtogalaus og rödd Sameinuðu þjóðanna horfin

Guðni hefur áhyggjur af stöðu mála í Evrópu.

„Evr­ópa virðist leiðtoga­laus. Góðmenni eða bleyður sem skilja ekki að allt á að snú­ast um frið og friðarum­leit­an­ir en ekki að færa þjóðum dráps­vopn. Jafn vel sjá­um við breyt­ing­una hér á litla Íslandi þar sem ráðherr­ar máta sig með stríðsþjóðunum og dingla dindl­in­um eins og ærin, sem þýðir við erum með,“ segir hann og spyr hvers vegna Katrín Jak­obs­dótt­ir for­sæt­is­ráðherra sker sig ekki úr og ræðir um frið en ekki vopn.

„Sam­einuðu þjóðirn­ar urðu til sem alþjóðasam­tök í lok stríðs. Þar eru 193 aðild­ar­ríki í dag en rödd­in er horf­in. Evr­ópu­sam­bandið, sem er risa­bákn, er vand­ræðal­egt og hef­ur dregið mátt­inn úr sterku þjóðunum. Nató, sem kall­ast orðið friðarbanda­lag, hef­ur gert Jens Stoltenberg að stríðsherra sem mest þjón­ar stríðsaðilum en ekki friði,“ segir Guðni sem endar skrif sín á þessum orðum:

„Hvar ert þú ver­öld sem varst fyr­ir fjöru­tíu árum að berj­ast fyr­ir friði og járntjaldið féll og fólk dansaði og söng af gleði? Upp er runn­in var­göld og heims­styrj­öld gæti brostið á. Vopn­in og grimmd­in eru eng­in lömb að leika við.“