Óli Björn Kárason, þingmaður Sjálfstæðisflokksins, ætlar á næstu dögum að leggja fram frumvarp um breytingum á ýmsum lögum vegna endurskoðunar á rekstrarumhverfi fjölmiðla.

Markmiðið segir hann vera að jafna samkeppnisstöðu einkarekinna fjölmiðla gagnvart ríkisreknu fjölmiðlafyrirtæki og alþjóðlegum risum.

Í aðsendri grein í Morgunblaðinu segir hann að lagt verði til að rekstr­ar­formi Rík­is­út­varps­ins verði breytt í rík­is­stofn­un með sjálf­stæða stjórn. Fjár­mögn­un rekstr­ar verði fyrst og fremst með bein­um fram­lög­um úr rík­is­sjóði sam­kvæmt fjár­lög­um hvers árs í sam­ræmi við þjón­ustu­samn­ing.

„Þetta þýðir að út­varps­gjald verður af­numið. Sett­ar verða skorður við sam­keppn­is­rekstri á aug­lýs­inga­markaði og verður stofn­un­inni ekki heim­ilt að stunda markaðsstarf­semi vegna aug­lýs­inga. Rík­is­út­varp­inu verður aðeins heim­ilt að birta aug­lýs­ing­ar á grund­velli gjald­skrár sem staðfest hef­ur verið af ráðherra og birt op­in­ber­lega. Óheim­ilt verður að veita nokk­urs kon­ar af­slátt af gjald­skrá. Þá er há­marks­aug­lýs­inga­tími á hverri klukku­stund fimm mín­út­ur,“ segir Óli Björn.

Um einkarekna fjölmiðla segir hann að í stað beinna ríkisstyrkja sé lagt til að sjálf­stæðir fjöl­miðlar njóti skattaí­viln­ana sem eru sam­ræmd­ar og gegn­sæj­ar, þannig að all­ir sitji við sama borð.

„Frum­varpið ger­ir ráð fyr­ir tvenns kon­ar breyt­ing­um á skattaum­hverfi einka­rek­inna fjöl­miðla. Ann­ars veg­ar með und­anþágu frá greiðslu tryggingagjalds upp að vissu marki og hins veg­ar með því að fella niður virðis­auka­skatt af áskrift­um inn­lendra fjöl­miðla; prent­miðlum, netmiðlum og ljósvakamiðlum. Þess­um breyt­ing­um er ætlað að styrkja einka­rekna fjöl­miðla og styðja við sjálf­stæði þeirra,“ segir hann í grein sinni.

Óli Björn bendir á að á árunum 2014 til 2022 hafi skattgreiðendur lagt liðlega 49 milljarða króna á föstu verðlagi í rekstur RÚV. Á sama tíma hafi stofnunin aflað sér 26 milljarða í tekjur af samkeppnisrekstri og þá fyrst og fremst af sölu auglýsinga. Hafði RÚV því úr rúmum 72 milljörðum að moða á þessum níu árum.

„Ég læt mig enn dreyma um að ríkið dragi sig með öllu út úr fjöl­miðlarekstri. Með fram­gangi frum­varps­ins ræt­ist sá draum­ur ekki en um­hverfi fjöl­miðla verður a.m.k. nokkuð heil­brigðara. En eft­ir stend­ur þver­sögn­in að ríkið – í frjálsu sam­fé­lagi – stundi miðlun frétta og upp­lýs­inga og taki að sér það hlut­verk að veita stjórn­völd­um, at­vinnu­líf­inu og helstu stofn­un­um sam­fé­lags­ins nauðsyn­legt aðhald.“