Í skjóli nætur aðfaranótt mánudags voru allir regnbogafánar skornir niður á Hellu og var íbúum þar nokkuð brugðið.
Fréttablaðið ræddi við oddvita sveitarstjórnar Rangárþings ytra, Eggert Val Guðmundsson, í dag og sagði hann málið hundleiðinlegt. Alls hafi verið skorið á níu regnbogafána, átta sem sveitarfélagið flaggaði og svo einn sem verslun á Hellu átti. „Þetta var skorið niður með hníf eða einhverju. Sumir fánarnir lágu á jörðinni, einn fannst í ruslatunnu í nágrenninu og ég veit ekki hvar tveir eru.“
Elín Jóhannsdóttir, aðalvarðstjóri hjá lögreglunni á Suðurlandi sagði í samtali við Fréttablaðið að ekki væri um hatursglæpa að ræða heldur hrein og bein skemmdarverk.
„Þetta tengist fánunum ekki sem slíkum.“
Málið hefur vakið þó nokkra athygli. Þrátt fyrir að Elín hafi sagt ekki um hatursglæp að ræða eru netverjar þó margir á öðru máli.
Benda þar netverjar á að það hafi verið regnbogafánarnir – sem flaggað var í tilefni og til stuðnings við hinsegin samfélagið á Íslandi – sem voru skornir niður en ekki aðrir fánar.
Meiru kallarnir þessir fánahatarar. Þeir hata bara hvaða fána sem er. Tilviljunin ein ræður því hvaða fána þeir skera niður. Þeir sjá ekki liti, bara fána. Er það ferkantað og blæs í vindi? Skera niður og í ruslið 🫡
— Bobby Breiðholt (@Breidholt) August 9, 2022
Þingmaður Pírata, Gísli Ólafsson, telur ljóst að um hatursglæp sé að ræða og sé kominn tími til að lögreglan taki á slíkum málum af festu í stað þess að draga úr alvarleika þeirra.
Þetta tengist akkúrat fánunum sem þarna blöktu og er því ekki einungis skemmdarverk, heldur líka hatursglæpur. Það er orðið tímabært að lögreglan taki á hatursglæpum í stað þess að afsaka þá eða gera lítið úr þeim!https://t.co/DM1vwKnhFk
— Gisli Olafsson (@gislio) August 9, 2022
Sema Erla Serdar, formaður Slaris– hjálparsamtaka fyrir hælisleitendur og flóttafólk á Íslandi, segir viðvarandi þekkingarleysi innan lögreglunnar á hatursorðræðu og hatursglæpum sem sé ólíðandi fyrir þolendur og hreinlega orðið hættulegt. Hún segir að með því að afskrifa hatursglæpi – ítrekað – sé lögreglan að gera lítið úr ofbeldi gegn jaðarsettu fólki og senda þau skilaboð út í samfélagið að slík brot séu umborin. „Þið eigið að vernda okkur frá ofbeldi, ekki ýta undir það.“
Þetta viðvarandi þekkingarleysi lögreglu á hatursorðræðu og hatursglæpum sem birtist hér og búið er að vara mjög lengi við er ekki lengur bara óþolandi og með öllu ólíðandi fyrir þolendur heldur er það hreinlega orðið okkur hættulegt! pic.twitter.com/4da2nX1fIv
— Sema Erla (@semaerla) August 9, 2022
Ugla Stefanía Kristjönudóttir Jónsdóttir, kynjafræðingur og sérfræðingur í málefnum hinsegin fólks, ritar á Facebook að bersýnilega tengist málið fánunum beint. „Ég skil ekki hvernig í ósköpunum er hægt að fá það út að þetta sé ekki hatursatvik. Það er nákvæmlega svona skilningsleysi lögreglu á haturstengdum glæpum sem er óþolandi.“
Hún fjallar einnig um málið á Twitter þar sem hún veltir því fyrir sér hvernig Elín aðalvarðstjóri fái það mögulega út að verknaðurinn beinist ekki að fánunum sem slíkum.
"Elín Jónasdóttir, aðalvarðstjóri hjá lögreglunni á Suðurlandi, segir verknaðinn ekki hatursglæp heldur hreint og beint skemmdarverk. „Þetta tengist fánunum ekki sem slíkum.“
Einmitt. Algjör tilviljun. Þetta er einmitt alltaf að gerast með aðra fána.🙄https://t.co/CMIK14eP3i
— Ugla Stefanía Kristjönudóttir Jónsdóttir (@UglaStefania) August 9, 2022
Andia Sophia Fontaine, gjaldkeri Trans Íslands, bendir á að lög um hatursglæpi séu aðeins jafn skilvirk og þau sem eigi að framfylgja þeim.
Lög gegn hatursglæpi er aðeins eins skilvirk og þá sem eiga að framfylgja hana https://t.co/RHvfHxWUF0
— Andie Sophia 🏳️⚧️☭💗 (@andiefontaine23) August 9, 2022
Viima Lampinen formaður Trans Íslands segir að stuldur og skemmdir á regnbogafánum séu hatursskilaboð. Annað hvort sé lögreglan að þykjast ekki sjá það eða séu óviljug til að viðurkenna hatursglæpi, sérstaklega hvað varði glæpi gegn hinsegin samfélaginu og trans fólki.
Stealing and vandalizing pride flags are hate motivated message crimes. And here’s a bonus opinion: Police in my opinion are either playing dumb or just unwilling to recognize hate crimes especially when it comes to 🏳️🌈🏳️⚧️
— Viima Lampinen (@ViimaLampinen) August 9, 2022
Og enn fleiri hafa brugðist við eins og sjá má dæmi um hér fyrir neðan:
Bara hin allra mesta tilviljun að það skyldu bara alveg óvart hafa verið regnbogafánar þarna af engri ástæðu rétt eftir hinsegin daga og umtal um bakslag í réttindabaráttu hinsegin fólks. Þvílíka tilviljunin bara, ha https://t.co/jU4XG0pu2W
— 🇵🇸 🇺🇦 Tinna, öfgafemínisti 💥 (@tinnaharalds) August 9, 2022
Öm, hvernig geturðu bara fullyrt það? pic.twitter.com/D1wdGP5dAY
— 🌻Heiða🌻 (@ragnheidur_kr) August 9, 2022
Skorið á alla regnbogafána á Hellu.
Lögreglan á Suðurlandi: „Þetta tengist fánanum ekki sem slíkum.“
Uuuu… 🥴
— Þorbjörg Þorvaldsdóttir (@torbjorg) August 9, 2022
Bakslagið er raunverulegt og það má ekki láta eins og þetta sé ótengt boðskapnum pic.twitter.com/AFrTxyqt3T
— Kolbrún Birna (@kolla_swag666) August 9, 2022
„Elín Jónasdóttir aðalvarðstjóri […]segir verknaðinn ekki hatursglæp heldur […]skemmdarverk. ‚Þetta tengist fánunum ekki sem slíkum.‘“
*hóst*
Ef þið eruð ekki að díla við ítrekaðan fánaskurð í bænum, þá segir rakhnífur Ockhams að þetta sé hatursglæpur.https://t.co/Hu6N5Gm5Gj— Már Örlygsson 💙🌻 (@maranomynet) August 9, 2022
“Elín Jóhannsdóttir, aðalvarðstjóri hjá lögreglunni á Suðurlandi, segir verknaðinn ekki hatursglæp heldur hreint og beint skemmdarverk. „Þetta tengist fánunum ekki sem slíkum.“ 😳 https://t.co/QdFO5ExD2G
— Felix Bergsson (@FelixBergsson) August 9, 2022
Löggan er í fýlu út í hinsegin samfélagið út af einu skilti (í kröfugöngu) og neitar að viðurkenna augljósan hatursglæp sem hatursglæp 🙃
— Crème Briët (@refastelpa) August 9, 2022
Hatursglæpur hefur verið skilgreindur þannig að það sé verknaður sem brýtur í bága við almenn hegningarlög og er framinn af ásetningi sem byggist á fullu eða að hluta til á neikvæðum viðhorfum til brotaþola vegna til dæmis kynhneigðar eða kynvitundar viðkomandi.
Undanfarið hefur mikið verið rætt um bakslag sem komin er í baráttu hinsegin samfélagsins, bæði hérlendis sem og erlendis, og þá einkum hvað varðar réttindi trans fólks. Formaður Trans Íslands, Viima Lampenen sagði í viðtali við DV um helgina að hán hafi búist við þessu bakslagi í nokkurn tíma. Þá ræddi hán um Gleðigönguna og Hinsegin daga en tók fram að ekki væri yfir mörgu að gleðjast eins og ástandið væri í dag. „Við erum að fara aftur á bak, ekki áfram.“
