Sveinn Óskar Sigurðsson skrifar:
Menntun fyrir alla er eitt af megin markmiðum Heimsmarkmiða Sameinuðu þjóðanna. Þar og segir um undirmarkmiðið að eigi síðar en árið 2030 verði tryggt að allar stúlkur og drengir ljúki góðri grunnskólamenntun á jafnréttisgrundvelli án endurgjalds til að öðlast viðeigandi og gagnlega menntun. Sama segir um tækifæri til að þroskast og dafna frá unga aldri, fá umönnun og leikskólamenntun til að búa börn undir grunnskóla.
Einnig er lögð rík áhersla á að fyrir 2030 eigi öllum konum og körlum að standa til boða og vera jafn aðgangur að góðu tækni-, starfs- og framhaldsnámi, þ.m.t. námi á háskólastigi og skuli námið vera í boði á viðráðanlegu verði. Samhliða skuli gætt að því að kynjamismunun verði ekki til staðar og að stuðlað verði að sjálfbærni hvert sem litið er. Aðstaða barna, óháð kyni, þarf að vera til fyrirmyndar og öll umhverfi öruggt. Stuðlað verði að því að bjóða upp á fyrsta flokks nám og framboð af hæfum kennurum verði aukið.
Þarna er alþjóðasamfélagið að draga línu í sandinn. Við sem búum á Íslandi teljum að við séum framarlega en svo er alls ekki í mörgum tilvikum. Einstök sveitarfélög hafa gert byltingu í skólamálum á meðan önnur hreinlega dragast aftur. Börn okkar eru snillingar upp til hópa, þeim þarf aðeins að vera gert kleift að læra og brjótast fram og skara fram úr.
Fjölmörgum börnum gengur vel í námi en erum við að fara rétt að hér á landi. Písa kannanir hafa verið umdeildar en þær sýna að lesskilningur fer hrakandi. Einnig er ákveðin skilgreiningarvandi á milli skóla og landa þegar fjallað er um að það eigi að tryggja jafnan aðgang að góðu tækni-, starfs- og framhaldsnámi. Þar er einnig átt við háskólasigið. Hvernig getum við metið hvort nám sé á ,,viðráðanlegu verði“?
ECST einingakerfið í námi innan Evrópusambandsins (ESB) og þar með Evrópska efnahagssvæðisins, sem snýr að menntun, er alfarið undir stjórn ESB. Því miður hefur þetta kerfi ekki náð (sé miðað við árið 2021) að viðurkenna fjölmörg fjárkennslukerfi og menntun margra af erlendum uppruna sem fara í nám og þurfa á að halda ódýru en skilvirku námi að einhverju lágmarks gæðum. Hvers vegna? Gæti það komið til vegna hagsmuna margra háskóla að sem eru að halda í gamla kerfið sem vissulega tryggir gæði og öryggi.
Mikið til byggir menntastefnan íslenska á þessu sem að framan greinir. Fyrsta samræmda aðalnámskrá fyrir framhaldsskóla leit dagsins ljós í ráðherratíð Birgis Ísleifs Gunnarssonar, þv. menntamálaráðherra árið 1986. Við sjáum öll að mikið vatn hefur runnið til sjávar síðan.
Með fjölmörg afar bráðgreind börn er mikilvægt að gefa þeim tækifæri, sem og öllum börnum, á að ná bæði hraða, afköstum og gæðum í fremsta flokk. Með nútíma tækni og þróun verða sveitarfélög að fara að taka á því að einbeita sér enn frekar að skólunum en þeir margir hafa orðið hornreka hjá sumum sveitarfélögum frá því að grunnskólarnir voru færðir frá ríki til sveitarfélaga. Það á alls ekki við alla en það á við um fjölmarga.
Það er ekki til neins að fara í tæknibyltingu sé ekki því samhliða farið í umtalsverða endurmenntun hjá kennurum og þeim gert kleift að fara upp úr hjólförum hversdagsins og inn í nýja víddir tækni og þróunar. Þó svo að tæknin verði mikilvæg má ekki missa sjónar að grunnþáttum menntunar, þ.e. læsi, sjálfbærni, heilbrigði og velferð, lýðræði og mannréttindum, jafnfrétti og sköpun. Með nýrri tækni og innleiðingu verður að horfa til þessara þátta samhliða slíku ferli.
Við á Íslandi eigum svo óskaplega gott starfsfólk í skólum sem vill vel. Við höfum einnig úr að spila frábæru námsfólki en það er algjör forsenda velferðar til lengri framtíðar að við tökum hressilega á í menntamálum, sköpum fyrsta flokks aðstöðu fyrir börnin, kennara og annað starfsfólk. Með því byggjum við upp landið lang inn í ókomna framtíð, velferð íbúa, gagnrýna hugsun og heilbrigðara samfélag.
Höfundur er bæjarfulltrúi Miðflokksins í Mosfellsbæ og oddviti lista Miðflokksins þar fyrir sveitastjórnakosningar 2022.
