Mikið af eldra fólki hefur misst vinnuna vegna efnahagslegra afleiðinga Covid-19 og gengur mörgum brösulega að fá vinnu á ný. Þórunn Sveinbjörnsdóttir, formaður Landssambands eldri borgara, er mjög ósátt við atvinnurekendur þar sem fáir vilja ráða eldra fólk til vinnu.
„Það er nú svo að í okkar góða landi eru víða mannréttindabrot. Vert er að fjalla um eitt þeirra sem snýr að starfslokum fólks á vinnumarkaði. Ótalinn fjöldi kvenna og karla hefur misst vinnu löngu fyrir töku lífeyris. Hvað tekur þá við? Jú, þrautaganga á atvinnuleysisbótum og margendurteknar umsóknir um atvinnu,“ segir Þórunn í pistil í Morgunblaðinu.
Þórunn segir að umsóknum eldra fólks um atvinnu sé sjaldan svarað og að þeim sé nánast aldrei boðið í viðtal. Að hennar sögn eru fimmti og sjötti stafur kennitölu þeirra sökudólgurinn.
„Ekki er skoðuð færni, hæfni og reynsla. Þetta upplifir fólk sem mikla höfnun og niðurlægingu. Hvað er að á vinnumarkaðnum? Hér er um að ræða fólk sem mætir alltaf og er heill reynslubrunnur í sinni starfsgrein. Við þurfum nýja ráðningarstofu með nýjar hugmyndir um mannauð sem sérhæfir sig í þessum mannauði og hvernig best er að vekja fólk til meðvitundar um tapið sem atvinnulífið verður fyrir,“ segir Þórunn.
Hún segir lang flesta gera ráð fyrir því að vinna til 70 ára aldurs en hátt í 20% vilja vinna lengur en það.
„Atvinnusköpun með miðaldra fólk í huga er vænlegur kostur og ætti líka að hvetja sprotafyrirtæki til að huga að þeim mannauði sem í eldra fólki býr. Í nýsköpun í matvælaiðnaði hafa verið teknar fram gamlar uppskriftir og eru margar þeirra að gera það gott. Eitt skemmtilegt dæmi um hvernig hjónabandssælan og randalínan urðu að sparikaffimeðlæti. Ég tala nú ekki um pönnukökurnar, sem allar ömmur eru beðnar um,“ segir Þórunn en víða erlendis vinnur eldra fólk hluta dags, þá ekki í fullu starfi.
„Landssamband eldri borgara telur að það sé mannréttindabrot að hafna fólki vegna aldurs. Aldursfordómar eiga ekki að vera til. Lög um endurnýjun ökuskírteina eru eitt dæmi um fordóma; gömul lög þegar fólk um sjötugt var líkt og fólk er í dag um áttrætt. Við lifum lengur og getum æði margt mun lengur en foreldrar okkar. Danir hafa aflagt sambærilegar reglur og hér eru um endurnýjun ökuskírteina. Kostnaður fyrir samfélagið er mikill; læknisferð og ferð til sýslumanns, eina sem hefur batnað er að ekki þarf mynd í hvert sinn,“ segir Þórunn og skorar á stjórnvöld að aflétta þessu kerfi.
Hún segir marga ekki vita að það þurfi nýtt ökuskírteini.
„Enginn er að skoða svo gamalt próf, sem getur verið 53 ára gamalt. Var einhvern tíma á þessum 53 árum boðið upp á endurmenntun? Nei, en lítil tilraun var gerð fyrir nokkrum árum í ökuendurhæfingu með samgöngustofu. Það námskeið líkaði mjög vel og þarf að taka upp að nýju,“ segir Þórunn að lokum.