Umsóknir í starfsnám voru 52,2% af heildarfjölda umsókna í framhaldsskóla en að sama skapi var höfnunarhlutfallið þar einnig hæst eða 19,7%. Þetta kemur fram í samantekt sem menntamálastofnun birti nýlega um umsóknir, innritun og nemendafjölda í framhaldsskólum á vorönn 2021. Í samantektinni er meðal annars fjallað um starfsnám en undir þá skilgreiningu í samantektinni falla iðngreinar sem kenndar eru í framhaldsskólum hér á landi.

„Það er fagnaðarefni að flestir umsækjendur á framhaldsskólastiginu sækjast eftir því að komast í starfsnám en að sama skapi er það áhyggjuefni að þar er flestum hafnað. Hér þarf gera betur og tryggja þeim sem hafa áhuga á starfsnámi tækifæri til að hefja sitt nám. Með starfsnámi er meðal annars verið að tala um iðnnám,“ segir Hilmar Harðarson, formaður Samiðnar, Sambands iðnfélaga.

Í umfjöllun Menntamálastofnunar kemur einnig fram að þann 1. mars 2021 var fjöldi nemenda í framhaldsskólum 20.989 þar af 6.689 í starfsnámi eða hartnær 30% af heildarfjöldanum. „Áhugavert er að kryfja þessar tölur betur út frá kyni og aldurssamsetningu. Um 66,5% af nemendafjöldanum voru karlkyns á meðan 33,5% voru kvenkyns. Ef horft er til þeirra nemenda sem eru 16 ára og yngri voru rúm 70% af þeim aldurshópi sem stundaði bóknám og einungis 14% var í starfsnámi. Nokkrar breytingar verða á þessari samsetningu eftir því sem nemendurnir verða eldri og eykst þá ásókn í starfsnám. Til að mynda hækkar hlutfall þeirra sem stundar starfsnám í 36,9% í aldurshópnum 19 – 24 ára og fer í 71,9% í aldursbilinu 25 ára og eldri,“ segir Hilmar.

Hann segir að án efa séu nokkrar skýringar á því að eldri nemendur sæki fremur í starfsnám en bóknám. „Í samantekt Menntamálastofnunar kemur fram að þetta geti verið vísbending í þá veru að hluti nemenda hafi ekki unað sér á þeirri námsleið sem upphaflega var valin og fært sig síðar yfir í starfsnám. Samiðn tekur undir þær vangaveltur og telur ennfremur mikilvægt að leitað verði leiða til þess að þeir nemendur sem velja sér starfsnám á annað borð geri það fyrr á sinni skólagöngu. Slíkt myndi fela í sér aukna ánægju nemenda með að hafa fundið sína réttu hillu fyrr á lífsleiðinni og ekki síður meiri hagrænan ábata fyrir íslenskt samfélag,“ segir Hilmar ennfremur.