Anna Kristjánsdóttir segir sögu sína í nýrri bók
Í bókinni Anna eins og ég er segir Anna Kristjánsdóttir sögu sína sem Guðríður Haraldsdóttir skráir. Flestir Íslendingar þekkja til sögu Önnu sem vissi snemma að hún hefði fæðst í röngum líkama, fór í kynleiðréttingu og barðist fyrir tilveru sinni sem kona.
„Ég er mun opinskárri í þessari bók en ég hef áður verið til dæmis þegar ég fjalla um bernskuna,“ segir Anna. „Ég var tekin frá foreldrum mínum vegna drykkju þeirra og fátæktar og sett á barnaheimili. Frá sjö ára aldri til tólf ára aldurs ólst ég einungis upp á slíkum heimilum. Ég hef ekkert verið að tala um það áður því í gamla daga skammaðist ég mín fyrir að tala um þetta, enda fylgdi þessu ákveðin skömm.
Það var erfitt að rifja upp hluti sem ég hef ekki viljað tala um áður. Það tekur á að rifja upp sárar minningar. Á síðustu árum hefur verið mikil umræða í þjóðfélaginu um svokölluð barnaheimili og fleira. Það er miklu auðveldara fyrir mig að tala um þetta í dag en hefði verið fyrir tíu árum. Ég hefði heldur ekki getað staðið í þessum bókarskrifum meðan foreldrar mínir voru lifandi, en þeir eru dánir fyrir mörgum árum.“
Anna leggur áherslu á að foreldrar hennar hafi aldrei beitt hana ofbeldi, drykkja þeirra hafi verið vandamálið. Hún segir samskipti sín við foreldrana hafa orðið betri eftir því sem hún varð eldri og þau tjáðu sig aldrei neikvætt við hana um kynleiðréttinguna. „Ég held að þeim hafi fundist þetta allt í lagi og ég er heldur ekki viss um að þetta hafi komið þeim svo mikið á óvart,“ segir Anna.
Anna viðurkennir að hafa orðið mjög kvíðin þegar líða tók að útgáfu ævisögunnar. „Maður veit aldrei fyrirfram hvernig móttökurnar verða. Ég fékk jafnvel martraðir,“ segir hún. Hún virðist þó ekki þurfa að hafa áhyggjur því þar sem hún hefur lesið upp hafa viðtökur verið góðar. „Það er yfirleitt alltaf skemmtilegt að kynna bókina en engu að síður getur það stundum verið erfitt. Dæmi um það er þegar Reynir Traustason plataði mig upp á Úlfarsfell eldsnemma á sunnudagsmorgni til að lesa upp úr bókinni í vitlausu veðri. Ég fór líka til Vestmannaeyja og las upp og þar var ég veðurteppt í tvo daga. Það var allt í lagi því það er nóg af skemmtilegu fólki í Eyjum.“
Í bókinni er ekki hvað síst lýst baráttu Önnu fyrir tilveru sinni sem kona. „Ég ætlaði ekki að koma út úr skápnum,“ segir hún. „Ég bjó í Svíþjóð og þar var félagsskapur transfólks og við vorum nokkur sem vorum mjög ósátt við hvað stjórn félagsins var treg til að tjá sig um málefni okkar út á við. Síðan gerðist það að stjórnin sagði af sér og einhver varð að taka við. Ég varð þá formaður félagsins og gat ekki annað en staðið við stóru orðin og tjáð mig opinberlega fyrir hönd félagsins.“
Hún er spurð hvað hafi breyst frá því hún fór í kynleiðréttingu. „Margt hefur gjörbreyst. Ég miða gjarnan við árið 2006 þegar einstaklingur kom út úr skápnum sem var búinn að fara í gegnum það sama og ég. Um leið fannst mér allt verða auðveldara. Ég var ekki bara ein. Það voru líka komnir í sviðsljósið einstaklingar sem voru ekki á leið í aðgerð en flokkuðust samt sem transpersónur.“
Finnurðu ennþá fyrir fordómum?
„Mjög sjaldan. Það er ein og ein manneskja sem getur einfaldlega alls ekki sætt sig við þetta og mun aldrei gera. Það fólk verður bara eins og hvert annað nátttröll, því miður.
Ertu hamingjusöm og sátt í dag?
„Hvað er að vera hamingjusöm. Það er spurningin. Ég er sátt. Hamingja er mun flóknara mál.“
Ertu fegin að hafa skipt um kyn?
„Já, annars væri ég ekki lifandi í dag. Á sínum tíma var þetta lífsspursmál. Ég var komin út í horn og þurfti að leysa úr flækjunum.“
Anna á þrjú uppkomin börn. Hún býr með tveimur köttum sínum og segist ekkert sérstaklega hafa áhuga á að fara í sambúð. „Ég held að það sé leitun að þeirri manneskju sem vill búa með mér. Ég er dálítið erfið og mjög sérvitur,“ segir hún.
Aðspurð segist hún vera mikið jólabarn. „Jólin mín eru ákaflega hefðbundin. Sumir hlutir tilheyra bara jólunum. Eins og jólatónlist Borgardætra, hamborgarhryggurinn og hangikjötið. Ég er mikið íhald hvað jólin snertir.“
