Heiðursgestur RIFF í ár er sérlundaður snillingur
Einn af risunum í evrópskri kvikmyndagerð á 20. öldinni, þýski kvikmyndagerðarmaðurinn og sérvitringurinn Werner Herzog, er heiðursgestur á RIFF, alþjóðlegri kvikmyndahátíð í Reykjavík, sem hófst í vikunni. Á ferlinum hefur Herzog leikstýrt hátt í fimmtíu kvikmyndum í fullri lengd, leiknum jafnt sem heimildamyndum. Fimm af þessum myndum verða sýndar á hátíðinni og tekur Herzog þátt í umræðum eftir Into the Inferno á morgun, föstudag, og meistaraspjalli á laugardaginn. Í tilefni af heimsókninni tekur DV saman nokkrar skemmtilegar staðreyndir um þennan einstaka og sérlundaða kvikmyndagerðarmann.
Herzog hefur sagt frá því að hann hafi stolið 35mm myndavél frá kvikmyndaskólanum í München til að gera sína fyrstu kvikmynd, en hann átti eftir að nota hana áfram við gerð mun fleiri mynda – meðal annars meistaraverksins Aguirre, the Wrath of God sem sýnd er á RIFF. „Ég lít ekki á þetta sem þjófnað heldur algjöra nauðsyn,“ sagði Herzog eitt sinn í viðtali. „Ég vildi gera kvikmyndir og þurfti myndavél. Mér fannst ég eiga rétt á þessu tæki. Ef þú ert lokaður inni í herbergi og getur ekki andað átt þú rétt á því að taka hamar og brjóta niður vegginn.“
Í frægu viðtali við BBC frá 2006 lenti Herzog í því að vera skotinn með loftbyssu af manni sem átti leið framhjá. Þrátt fyrir að það blæddi duglega úr sárinu hló Herzog og gerði lítið úr skotinu.
Hann hafði nefnilega lent í mun raunverulegri skotbardaga þegar hann var að mynda ólöglegt ferðalag yfir landamæri Hondúras og Níkaragva. „Augnablikið sjálft var mjög óþægilegt, en það var mjög spennandi að lenda í skotárás þar sem maður slapp óskaddaður.“
Þess má geta að við tökur á Aquirre lagði Herzog sig fram við að pirra aðalleikarann og vin sinni Klaus Kinski til að ná fram tilfinningunni sem hann vildi. Að lokum hafði hann reitt Kinski til svo mikillar reiði að hann greip byssu, skaut í átt að kvikmyndatökuliðinu og sagðist hættur. Rifrildið endaði reyndar ekki fyrr en Herzog beindi sjálfur byssunni að Kinski og hótaði að skjóta hann fyrst og svo sjálfan sig ef leikarinn sneri ekki aftur.
Herzog er maður stórra yfirlýsinga, en einnig maður orða sinna. Hann lofaði því eitt sinn að hann myndi éta skóinn sinn ef kvikmyndagerðarmaðurinn Errol Morris myndi nokkurn tímann klára heimildamyndina sína Gates of Heaven. Þegar það gerðist loksins árið 1980 stóð Herzog við orð sín og borðaði skó sinn á frumsýningunni.
„Lestu, lestu, lestu, lestu, lestu … Ef þú lest ekki munt þú aldrei verða kvikmyndagerðarmaður,“ er eitt ráðið sem Herzog hefur gefið ungum kvikmyndagerðarmönnum. Ein þeirra bóka sem hann hefur reglulega mælt með að kvikmyndagerðarmenn kynni sér er Snorra-Edda – og þá sérstaklega Völuspá.