Þórður Snær Júlíusson, ritstjóri Kjarnans, svarar Má Guðmundssyni, fyrrverandi seðlabankastjóra í leiðara í morgun, en Már hafði í gær séð sig knúinn til að svara ummælum Þórðar um að fjárfestingaleið Seðlabankans hefði verið opinber peningaþvættisleið á árunum 2012-2015.
Sjá nánar: Már segist „nauðbeygður“ til að svara Þórði – „Eitthvað villst af leið“
Már sagði Þórð einn albesta blaðamann Íslands, sem hefði þó „villst af leið“ og því væri Már „nauðbeygður“ til þess að svara, þó svo hann hefði ætlað sér öðruvísi starfslok.
Þórður virðist hinsvegar máta Má í grein sinni í dag þar sem hann tekur allar röksemdafærslur Más fyrir og sýnir fram á að þær standist tæplega.
Hefst grein Þórðar á að sverja af sér sök sem aldrei var borin upp:
„Fyrsta atriðið sem Már gerir athugasemd við er að fjárfestingaleiðin hafi opnað leið inn fyrir höftin fyrir þá sem áttu fjármuni utan þeirra. „Þetta er ekki rétt. Sú leið var opnuð í október 2009 þegar fjármagnshöft ár hér á landi voru afnumin.“ Það skal tekið fram að undirritaður hefur aldrei haldið því fram að fjárfestingaleið Seðlabankans hafi verið fyrsta opnun á höftin. Hún var hins vegar í eðli sínu þannig, vegna skilyrða og leikreglna, að hún bauð frekar upp á það að hægt yrði að ferja fé hingað til lands sem áður hafði verið komið undan, t.d. á bankareikninga á aflandseyjum. Því er Már að svara röksemdarfærslu sem hefur ekki verið sett fram.“
Már sagði í sinni grein að vera Íslands á gráum lista FATF hafi ekkert að gera með fjárfestingaleið Seðlabankans:
„Því hefur aldrei verið haldið fram í skrifum Kjarnans að Ísland hafi verið sett á gráan lista vegna fjárfestingaleiðarinnar, enda legið fyrir frá því að úttekt FATF á peningaþvættisvörnum Íslands kom fram vorið 2018 að hún var þar ekki undir. Þar er Már því að hrekja framsetningu sem var aldrei sett fram.“
Annað í grein Þórðar er eftir þessu, og virðist því að Már hafi í raun verið að leiðrétta hluti sem hvorki Þórður né Kjarninn hafi fullyrt um.
Í grein sinni kemur Þórður að málinu í hnotskurn, að flestum virðist hafa staðið á sama um þær hættur sem fjárfestingaleiðin bauð uppá, að minnsta kosti tilbúnir til að líta framhjá þeim, þar sem heildarhagsmunir fjárfestingaleiðarinnar voru metnir meiri en mögulegar afleiðingar:
„Már, sem er prýðilegur maður og náði heilt yfir ótrúlegum árangri í starfi sínu sem seðlabankastjóri, endurtekur í grein sinni niðurstöðu skýrslu sem Seðlabanki Íslands gerði um fjárfestingaleiðina sem birt var í ágúst. Þar var því haldið fram að tilgangurinn, að bræða snjóhengjuna, hafi helgað meðalið og að það væri ekki hlutverk Seðlabanka Íslands að útdeila réttlæti í samfélaginu. Við verðum seint á sömu blaðsíðu hvað varðar þessa nálgun.“
Þórður segir að Már komi loksins inn á gagnrýni Kjarnans í eftirfarandi klausu:
„Þetta útilokar ekki að eitthvað illa fengið fé hafi sloppið í gegnum nálarauga fjárfestingarleiðarinnar þótt ekkert hafi hingað til bent til þess að það hafi verið algengt. Í þessu sambandi er vert að hafa í huga hvað felst í hugtakinu peningaþvætti. Einföld en algeng skýring er að peningaþvætti sé ferli þar sem ávinningi af ólöglegu athæfi sé umbreytt með þeim hætti að hann virðist lögmætur. Hér er það uppruni fjármunanna sem skiptir meginmáli. Að einstaklingur sem einhvern tíma hefur hlotið dóm flytji fé yfir landamæri þarf því ekki endilega að fela í sér peningaþvætti og skiptir þá engu máli hvað okkur kann að finnast um viðkomandi að öðru leyti.“
Að lokum segir Þórður að í stað þess að rífast um hlutina, sé hugsanlega best að rannsaka þá í þaula, svo að réttar niðurstöður komi fram:
„Það liggur líka fyrir að gagnrýni Más á fréttaflutning Kjarnans byggir ekki á skrifum miðilsins, heldur að mestu á röngum ályktunum um hvað hafi falist í þeim fréttaflutningi.
Það er að óbreyttu hægt að rífast út í hið óendanlega um það hvort peningaþvætti hafi átt sér stað í gegnum fjárfestingaleið Seðlabanka Íslands. Það er hægt að setja fram órökstuddar ásakanir um ósmekklegheit og villigötur.
En það sem liggur fyrir er að það veit enginn fyrir víst hvað gerðist, vegna þess að enginn fylgdist almennilega með því og enginn hefur rannsakað það af neinu viti. Rökstuddur grunur er um að þessi leið, sem augljóslega gat nýst til peningaþvættis sökum skilmála og eftirlitsleysis, hafi verið nýtt í þeim tilgangi en engin leið er til að sanna það nema að hún verði að fullu rannsökuð.
Már, og aðrir sem stóðu að leiðinni en telja hana hafa verið nauðsynlega, hljóta því að geta sammælst um það með höfundi að best væri að skipuð yrði rannsóknarnefnd Alþingis sem færi yfir fjárfestingaleið Seðlabanka Íslands og rannsakaði hana í þaula. Það er eina leiðin til að kveðja þessar umræður í eitt skipti fyrir öll.“
