Ólöf Skaftadóttir, ritstjóri Fréttablaðsins, setur fram athyglisverða lausn við umferðarvandanum á höfuðborgarsvæðinu í leiðara dagsins. Hún segir kaupmanninn á horninu vera einn þeirra sem geti dregið úr bílaumferð og minnist á Vínbúðir ÁTVR í því sambandi:

„Forsenda þess að kaupmaðurinn geti dregið úr samgönguvandanum er að stefna sveitarfélaga á höfuðborgarsvæðinu um að dagleg verslun og þjónusta sé sem næst íbúunum, svo þeir geti sótt það helsta án þess að ræsa bifreið, nái fram að ganga. Ein algeng neysluvara er hins vegar af óskiljanlegum ástæðum eingöngu seld af Áfengis- og tóbaksverslun ríkisins sem virðist hvorki hirða um skynsemi né skipulag í rekstri sínum.“

Sveitarfélögin fái einhverju ráðið

Ólöf minnist á frumvarp sem liggur fyrir þinginu sem myndi gefa sveitarfélögum kleift að hafa puttana í staðarvalinu á Vínbúðum ÁTVR og þar af leiðandi stuðla að minni umferð og mengun, þar sem ekki þyrfti að sækja áfengið yfir lækinn:

„ÁTVR hefur hingað til haft allt um það að segja hvar áfengisverslanir eru staðsettar án þess að hafa samráð við handhafa skipulagsvaldsins, sem eru sveitarfélögin. Skemmst er að minnast þess þegar ÁTVR lokaði verslun sinni í miðbæ Garðabæjar og opnaði nýja verslun í Kauptúni við Costco, þvert á stefnu bæjarstjórnar. ÁTVR hefur ítrekað opnað nýjar búðir við stofnbrautir frekar en að sækja inn í hverfin. Það er sérstaklega furðulegt í ljósi framsækinnar stefnu ÁTVR í umhverfismálum að verslunin beini fólki með svo afgerandi hætti að því að nota einkabílinn. Frumvarpið er eðlilegt skref í átt að nútímanum. Sjálfbærum hverfum þar sem má sækja helstu neysluvörur með því að hjóla eða ganga stutta vegalengd.“

Frelsi leiði til minni drykkju

Ólöf segir það hinsvegar eðlilegra skref að ganga alla leið og  aflétta einokun ríkisins á sölu áfengis og gera hana frjálsa. Ríkið gæti hinsvegar skapað skilyrði fyrir rekstrinum og sett umgjörð með reglugerð:

„Frelsi og lýðheilsa eru ekki andstæður. Reykingafólki fækkar, þótt tóbakssala sé frjáls. Lýðheilsumarkmiðum má vel ná fram samfara því að sala áfengis verði frjáls. Þótt áfengi verði selt í verslun kaupmannsins á horninu, eru áfengisgjöld áfram há, salan háð ströngum skilyrðum frá hinu opinbera og enn þurfa allir að hafa náð tvítugsaldri til að fá að kaupa vín. Margir, sem ekki mega heyra minnst á frjálsa sölu áfengis, nefna að aukið aðgengi kalli á aukna neyslu. Reynslan sýnir að margir þættir geta leitt til meiri drykkju, til dæmis aukin velmegun. Rökin falla svo um sjálf sig þegar sölustöðum áfengis fjölgar gríðarlega ár frá ári en samt minnkar drykkja ungmenna.“