„Einstaklingsmiðuð læknismeðferð er það sem koma skal,“ segir Dr. Paolo Gargiulo, dósent við tækni- og verkfræðideild og forstöðumaður Taugalífeðlisfræðistofnunar Háskólans í Reykjavík.
Hann er verkefnastjóri íslenska hluta rannsóknaverkefnisins RESTORE sem hlaut nú um áramótin 5,5 milljón evra styrk, jafngildi um 750 milljóna íslenskra króna, úr Horizon 2020-áætlun Evrópusambandsins segir í tilkynningu frá Háskólanum í Reykjavík.
Verkefnið gengur út á að þróa nýja meðferð við skemmdum í liðbrjóski í hnjám með því að beita vefjaverkfræðilegum aðferðum. Auk íslenskra vísindamanna munu vísindamenn frá Portúgal, Þýskalandi, Finnlandi og Ítalíu vinna að rannsókninni. Hlutverk íslenska teymisins verður að gera gagnagrunn út frá segulómun og tölvusneiðmyndum, sem verður notaður til að búa til leiðbeiningar um hvernig má haga meðferð í samræmi við þarfir hvers og eins sjúklings.
Liðskiptiaðgerðir/hnéskiptiaðgerðir eru afar algengar enda eru slitgigt og aðrar skemmdir á hnjám algengt heilsufarsvandamál, sérstaklega vegna aukinnar offitu.
„Skaðinn á hnjám er tvenns konar, annars vegar er hrörnun þar sem skipta þarf um hnélið og hins vegar skaði í kjölfar meiðsla eða slysa þar sem oft er ekki nauðsynlegt að skipta út öllum liðnum heldur er hægt að gera við þann skaða sem orðinn er,“ útskýrir Paolo.
Við hrörnun er yfirleitt gripið til hnéskiptiaðgerða en þegar um skaða er að ræða eru sjúklingar í flestum tilfellum of ungir fyrir slíkar aðgerðir. Hnéskiptiaðgerðir eru mjög dýrar og eru mikið inngrip í líkamann þó þær skili oft góðum árangri fyrir sjúklinginn til skemmri og lengri tíma. „Það vill enginn hafa gervihné eða aðskotahlut í líkamanum,“ segir hann.
Markmiðið meeð Restore- verkefninu er að þróa meðferð þar sem búinn verður til brjóskvefur sem hægt verður að koma fyrir í skaddaða hnénu í stað brjósksins sem er skemmt. „Brjóskið í hnénu hefur mjög takmarkaða viðgerðarhæfileika, ólíkt öðrum vefjum líkamans eins og beinvef og vöðvum. Aðgerðir sem eru framkvæmdar á sjúkrahúsum í dag fela í sér að flytja brjósk frá öðrum stað í líkamanum í skemmda svæðið eða að bora inn í beinið með það að markmiði að fá frumur í beinmergnum til að skríða inn í sárið og hefja viðgerð. Hvorug þessara leiða gefa nægilegan góðan árangur fyrir sjúklinginn og þess vegna þarf að finna aðrar leiðir til að laga skemmdir í brjóski.“
Paolo hefur vakið athygli á sviði heilbrigðisverkfræði á heimsvísu fyrir rannsóknir sínar á notkun þrívíddarprentaðra líffæra og líkanagerðar til undirbúnings skurðaðgerða, meðal annars á Landspítalanum. Dr. Ólafur E. Sigurjónsson, prófessor í vefjaverkfræði og dr. Magnús Kjartan Gíslason, dósent í heilbrigðisverkfræði við heilbrigðisvísindasvið tækni- og verkfræðideildar Háskólans í Reykjavík, ásamt dr. Halldóri Jónssyni, yfirlækni og prófessor í bæklunarlækningum á Landspítala háskólasjúkrahúsi og Háskóla Íslands eru hluti af teyminu sem vinnur að rannsókninni. Umsóknin um styrkinn, sem er að upphæð 5,5 milljónir evra yfir fjögurra ára tímabil, var valin af alþjóðlegri dómnefnd sem skipuð er fræðimönnum frá evrópskum háskólum. Horizon 2020 áætlun ESB er viðamikil og er ætlað að efla rannsóknir í álfunni á árunum 2014-2020.