Í umróti eftirhrunsáranna varð hér á landi mikil vakning í pólitískri þátttöku. Fjöldi fólks sem fram til þess hafði ekki látið sér til hugar koma að skipta sér af stjórnmálum reis upp frá eldhúsborðum hér og þar og ákvað að láta til sín taka. Ný stjórnmálasamtök voru stofnuð, sum hver hafa þegar lognast út af, og framboðið varð töluvert meira en eftirspurnin, ef svo má að orði komast. Í huga margra virtist það vera ákveðinn gæðastimpill að hafa aldrei komið nálægt pólitík áður, að ganga beint inn í framboð eða í flokksstarf, hvítþveginn og án allra fyrri pólitískra synda. En ekkert af þessu á við um elsta þingmanninn sem náði kjöri á Alþingi í síðustu þingkosningum, Ara Trausta Guðmundsson.

Ari Trausti stofnaði á áttunda áratugnum, ásamt hópi ungs fólks, maóistasamtökin Einingarsamtök kommúnista (marx-lenínistar), þekkt sem Eik (m-l). „Þetta litaði töluvert mitt líf því við vorum býsna dugleg. Þetta er það sem stundum er kallað villta vinstrið, hópar fólks sem ætluðu sér að byggja upp stjórnmálaflokk til vinstri við Alþýðubandalagið sem okkur þótti vera orðið helst til sósíaldemókratískt. Þetta tímabil stóð í um það bil tíu ár. Ég var formaður Eikarinnar og raunar einnig Kommúnistasamtakanna eftir að Eikin sameinaðist KSML en það var alveg undir lokin og hafði lítil áhrif. Þetta starf fjaraði síðan út af ýmsum ástæðum. Meðal annars var það að þessi pólitíska lína rímaði kannski ekki alltaf vel við íslenskan veruleika og svo var hitt að fólkið sem stóð í stafninum var þarna að vaxa úr grasi, stúdentarnir voru allt í einu búnir í námi, farnir að vinna, komnir með fjölskyldu og börn og eldmóðurinn var kannski ekki sá sami. En á hitt ber að líta að stefnan beið að mörgu leyti pólitískt skipbrot. Stemningin minnkaði og okkur skorti kannski framsýni til að verða að alvöru pólitísku afli. Við til dæmis buðum aldrei fram til kosninga, litum svo á að við værum lítil og alltof veik til þess.“

Menn voru raunsæir

-Trúðir þú á þessum tíma á alheimsbyltingu kommúnismans?
„Ég held ekki. Ég get bara talað fyrir mig en held að menn hafi verið töluvert raunsæir. Við litum á þetta sem áratugaverkefni sem ekki yrði framkvæmt nema með þátttöku fjöldans. Það var aldrei talað um vopnaða byltingu eða valdarán. Þetta var hugmynd um að hægt yrði að virkja stóran hluta íslenskrar alþýðu til að taka til sín völdin, hvort sem það væri í kosningum eða með einhvers konar allsherjarverkfalli. Það átti að byggja upp nýjar, lýðræðislegar valdastofnanir sem ekki lytu neinum hagsmunatengslum við auðvaldið. Sé horft á þetta með hlutlægu mati þá sést að þetta var stuttur kafli í íslenskri stjórnmálasögu sem var öðruvísi en aðrir kaflar.“