Orðið á götunni er að þótt samkomulag hafi náðst í deilu sjómanna og útvegsmanna fari því fjarri að málið hafi endanlega verið til lykta leitt. Eftir er að sjá úrslit úr atkvæðagreiðslu sjómanna og að fenginni reynslu er betra að fagna ekki um of fyrirfram.
Kostirnir í stöðunni eru tveir:
A. Sjómenn samþykkja samninga í atkvæðagreiðslu, verkfallinu lýkur í kvöld og flotinn fer á sjó. Reynt verður að bjarga loðnuvertíðinni fyrir horn og veiða íslenska kvótann. Lítill tími er til stefnu en gríðarmikið í húfi.
B. Sjómenn fella samninginn. Ef þeir gera það þá verður það mikill áfellisdómur fyrir sjómannaforystuna sem verður gerð afturreka með kjarasamning þriðja sinni af sínum eigin mönnum. Þar mun væntanlega koma til uppgjörs og forystumenn geta ekki farið að kemba hærurnar í stólum sínum.
Með því að fella samninginn skilja sjómenn einnig pólitíska sprengju eftir í fangi ríkissjórnar sem mörgum þeirra þykir hafa sýnt kjaramálum sjómannastéttarinnar kaldlyndi og afar lítinn áhuga. Ýmsir stjórnarþingmenn hafi sjálfir gagnrýnt framgöngu sjávarútvegsráðherra, t.d. Brynjar Níelsson, Ásmundur Friðriksson og Páll Magnússon.
Það getur orðið mjög afdrifaríkt fyrir stjórnmálamennina og ríkisstjórnarliðana sérstaklega, og kennt þeim að sjómannastéttin er nokkuð sem menn ættu að forðast að fá upp á móti sér. Sjómenn sem margir hverjir virðast afar óánægðir með samninginn gætu hugsað sem svo að þarna komi vel á vonda. Betra sé að láta stjórnmálamennina setja lög á verkfallið og láta þá sitja þannig uppi með skömmina, heldur en að samþykkja vondan kjarasamning.
Hvað mun gerast ef samningarnir verða felldir? Orðið á götunni er að lagasetning verði þá ekki umflúin. Ríkisstjórnin leggur fram lög á verkfallið á Alþingi á mánudag. Lagasetningin verður væntanlega umdeilt hitamál í þingsalnum og stjórnarmeirihlutinn er afar naumur. Búast má við umræðum þar sem stjórnarandstaðan notar tækifæri til að koma höggi á stjórnina.
Sjávarútvegsráðherra og ríkisstjórnin hafa þegar sætt gagnrýni fyrir að hafa staðið sig slælega í kjaradeilunni . Stjórnin þykir hafa mætt illa undirbúin til leiks þegar kallað var eftir því að ríkið liðkaði til í samningum meðal annars með því að gera breytingar í skattamálum. Ráðherrar stjórnarinnar hafa reynt að spila á það kort að ríkisvaldið eigi ekki að blanda sér í kjaradeilur en myndu samt gera það hér með því að leggja fram frumvarp um lög á sjómenn í stað þess að deiluaðilar færu aftur að samingaborðinu.
Það hefur líka eflaust þegar hleypt illu blóði í marga að sjávarútvegsráðherra hefur sagt skýrt að hún sé með lögin tilbúin í ráðuneyti sínu. Þetta þýðir að gengið var til samninga undir hótunum um lög.
Búast má við því að krafist verði nafnakalls við atkvæðagreiðslu um lögin í þinginu. Þá mun koma skýrt fram hvernig einstakir þingmenn greiddu atkvæði í málinu.
Náist ekki meirihluti fyrir lögum í þinginu þá eru dagar ríkisstjórnar Bjarna Benediktssonar væntanlega taldir. Samþykki þingið hins vegar lög á sjómenn þá verður brunað með þau á Bessastaði til að láta forsetann undirrita svo þau taki gildi strax svo flotinn fari til veiða.
Sjötti forseti lýðveldisins hefur hingað til setið átakalaust á stóli forseta í rúma sex mánuði og fengið á sig yfirbragð „Guðna hins góða. “ Með lögum á kjaradeilu sjómanna og útvegsfyrirtækja mun Guðni Th. Jóhannesson þar með verða að gera upp hug sinn um það hvort hann sé reiðubúinn að skrifa undir lög á vinnandi menn sem hafa ítrekað fengið slíkan gjörning á sig, setið án kjarasamninga árum saman en eygja nú von til þeirra sjálfsögðu mannréttinda.
Verði lög sett á sjómenn munu margir líta á það sem illvirki gegn hetjum hafsins. Reiði og fordæming stórs hluta þjóðarinnar vofir yfir. Margir munu eflaust skora á forsetann að neita því að skrifa undir lög á sjómenn. Mun forsetinn með Bjarna Benediktsson að baki sér fallast á að halda um sverðið þegar það fellur á háls sjómannastéttarinnar?
