Friðrik Jónsson, hagfræðingur í Bandaríkjunum, skrifar um Sparisjóð Keflavíkur og minnir á tvö lykilatriði í málinu, annars vegar að Sparisjóðurinn var illa rekinn og hitt að málið á rót sína að rekja til þeirrar í hæsta máta vafasömu ákvörðunar ríkisstjórnar Íslands að ábyrgjast innistæður í bönkum upp í topp, semsagt 100 prósent.
Friðrik skrifar:
„Þeirri mýtu hefur reglulega verið haldið á lofti að 100% innistæðutrygging hafi ekki kostað neitt.
Það er rangt, hún hefur, er og mun kosta íslenska skattgreiðendur gríðarlegar fjárhæðir.
Kostnaðurinn við 100% innistæðutryggingar er bæði beinn og óbeinn. Stærstur hluti óbeina kostnaðarins er að tryggingin hefur haldið í umferð á pappírnum krónum sem ekki er innistæða fyrir og er stór hluti af þrýstingnum á gengi krónunnar, ásamt aflandskrónum. Ef ekki hefði verið fyrir 100% innistæðutryggingar hefði peningamagn í umferð hrunið að sama skapi þegar innistæður umfram lágmarkstryggingar hefðu horfið til „money heaven“, a.m.k. þar til uppgjör þrotabúa bankanna hefðu legið fyrir. Neyðarlögin hefðu einmitt gert það að verkum að innistæður umfram lágmarkstryggingar hefðu átt allra fyrsta veðrétt (sem er að bjarga því sem bjargað verður í Icesave). 100% innistæðutryggingin, ásamt þvi að taka ekki verðtrygginguna úr sambandi sem hluta af neyðarlögunum, voru því eftir á að hyggja líkast til með stærri mistökum sem gerð voru þessa örlagadaga.
Beini kostnaðurinn við innistæðutrygginguna kom strax fram við endurreisn bankakerfisins, en sá hluti endurfjármögnunar þess sem kom frá ríkinu, þ.e. skattborgurum, var m.a. vegna 100% innistæðutryggingarinnar. Uppgjörsvandi SpKef er einnig m.a. vegna 100% innistæðutryggingarinnar.“