Það er ekki einkamál öflugustu hagsmunasamtaka í landinu hvernig þau beita valdi sínu, heldur tengist það einfaldlega því hvernig við ætlum að haga lýðræðinu í landinu. Það er eitt hlutverk lýðræðislega kjörinna stjórnvalda að halda vissri fjarlægð frá hagsmunahópum og lobbýisma þeirra.
Ég er nýkominn frá Kanada. Þar er umræða um völd hins ört vaxandi olíuiðnaðar í landinu – sumir halda því fram að Kanada sé að breytast í það sem kallast petro-state, ríki þar sem olíuiðnaðurinn ræður ferðinni. Maður verður var við miklar áhyggjur af þessu.
Hér á Íslandi hefur sjávarútvegurinn lengi ráðið ferð – hann hefur mjög sterk ítök inn í stjórnmálaflokka, hann hefur yfirburði í samtökum atvinnurekenda, í plássum úti á landi ráða handhafar kvótans lögum og lofum.
Það kom stutt tímabil á Íslandi þegar mönnum virtist að fjármálastarfsemi yrði mikilvægari en allt annað á Íslandi – en það reyndust vera draumórar. Þetta þýðir þó ekki að við eigum að hætta að skjóta fleiri stoðum undir atvinnulífið.
En það er ekki þar með sagt að sjávarútvegurinn eigi að drottna yfir öllu öðru á Íslandi og sú krafa er skrítin að helst enginn megi hafa skoðun á því hvernig er farið með sjávarauðlindina – sem er sameign þjóðarinnar – nema að hafa sjálfur verið á sjó.
Gengi krónunnar var lengi skráð eins og sjávarútvegnum hentaði – til tjóns fyrir aðrar greinar. Gengið var fellt eftir því sem útgerðinni hentaði. Nú lifum við tíma þegar hafa orðið geysilega miklir tilflutningar fjármagns til sjávarútvegsins í gegnum lágt gengi krónunnar. Fyrir þetta hafa heimilin í landinu þurft að blæða. Það er því langt í frá eitthvert einkamál sjávarútvegsins hvernig langöflugasti hagsmunahópur Íslands beitir valdi sínu.