Kjarninn birtir athyglisverða grein um minnkandi áhorf á sjónvarp. Reyndar er þetta alþjóðlegt fyrirbæri. Fólk er ekki hætt að horfa, heldur hefur áhorfið færist yfir á netið, annars vegar á efnisveitur sem þar starfa, hins vegar á efni sem er hlaðið niður – stundum með ólöglegum hætti.
En áhorfið á íslenskt sjónvarp hefur minnkað mikið og það á ekki síst við um ungt fólk.
Þar komum við að stórri menningarpólitískri spurningu. Við stöndum jafnvel frammi fyrir því upp alast heilar kynslóðir sem sjá sama og ekkert myndefni á íslensku.
Meira og minna allt myndefni sem það horfir á er á ensku. Það horfir ekki minna en áður var, því ekki eykst bóklestur – bara öðruvísi. Og myndirnar eru ekki með íslenskum texta.
Einu sinni höfðu menn hér áhyggjur af Kanasjónvarpi, skrifuðu undir áskoranir sem urðu frægar. Meðal annars til að sporna við því var stofnað íslenskt sjónvarp. Nú erum við alls staðar umlukin Kanasjónvarpi.
Ef mönnum er alvara með tali um að varðveita íslenska tungu og menningu verða þeir að bregðast við þessu. Það verður ekki gert með einhverri nauðung, heldur einungis með því að framleiða gott íslenskt efni og miðla því á nútímalegan hátt. Það er alveg ljóst að enski málheimurinn vinnur hratt á meðal barna- og unglinga – varla er það furða ef þau heyra kannski aldrei talaða íslensku í fjölmiðlum.
Sjálfum hefur mér þótt merkilegt að koma í frímínútur í skóla og heyra börnin ræða saman á ensku. Maður upplifir það dálítið eins og hún sé þeirra staður – andspænis heimi þeirra sem kenna og stjórna.
Í þessu sambandi má minna á sáttmála núverandi ríkisstjórnar:
Íslensk þjóðmenning verði í hávegum höfð, að henni hlúð og hún efld. Áhersla verður lögð á málvernd, vernd sögulegra minja og skráningu Íslandssögunnar, auk rannsókna og fræðslu… Ríkisstjórnin mun vinna að því að auka virðingu fyrir merkri sögu landsins, menningu þess og tungumálinu, innanlands sem utan.
Horft á Kanann í íslenskri stofu, fyrir tíma íslensks sjónvarps.