Stein Tønnesson prófessor við norsku Friðarrannsóknastofnunina telur að nú sé mikil hætta á að stórstyrjöld brjótist út á Kóreuskaga. Yrði slík styrjöld að veruleika óttast hann að manntjónið verði geysilegt. Milljónir gætu farist.
Norður-Kórea heldur nú upp á 105 ára fæðingarafmæli Kim Il-sung stofnanda ríkisins. Hann var afi Kim Jong-un núverandi leiðtoga. Áhyggjurnar snúa að því að Kim hinn yngri falli í þá freistni að sprengja tilraunakjarnorkusprengju og/eða skjóta á loft langdrægum eldflaugum til að halda upp á afmæli afa síns og um leið sýna fram á óttalausan mátt ríkis síns og ögra óvinum þess.
Donald Trump Bandaríkjaforseti hefur sagt að þetta verði ekki liðið. Öflug flotadeild sem samanstendur af bandaríska flugmóðurskipinu Carl Vinson, tveimur bandarískum eldflaugatundurspillum og fjórum japönskum tundurspillum er nú við stendur Norður-Kóreu.
Bandarískir fjölmiðlar hafa fullyrt samkvæmt háttsettum heimildamönnum að Bandaríkjaher undirbúi nú jafnvel fyrirbyggjandi hernaðaraðgerðir gegn Norður-Kóreu. Þær fælust þá í því að gera árásir á skotmörk í Norður-Kóreu til að koma í veg fyrir að frekari kjarnorkutilraunasprengingar eða skot með langdrægum eldflaugum. Stjórnvöld í Norður-Kóreu segjast fyrir sitt leyti hvergi bangin og tilbúin í stríð.
Ég tel mikla hættu á stríði. Það er ástæða til að hafa þungar áhyggjur. En þetta er þó kannski ekki líklegasta niðurstaðan vegna þess hve afleiðingarnar yrðu hrikalegar,
segir Stein Tønnesson í kvöld í samtali við norska dagblaðið Verdens Gang. Tønnesson er prófessor við norsku Friðarrannsóknastofnunina (PRIO) er einn helsti sérfræðingur heims í átökum Suðaustur-Asíu.
Tønnesson segir að þróun mála síðustu daga við Kóreuskaga hefði orðið með þeim hætti sem við höfum séð, óháð því hver hefði valist til að gegna forsetaembætti í Bandaríkunum. Hann vísar til þess að Hillary Clinton og ráðgjafar hennar hafi verið búin undir að láta sverfa til stáls gegn Norður-Kóreu.
Ástæða þessa er sú að talið er að Norður-Kórea sé í þann veginn að öðlast getu til að senda langdrægar eldflaugar yfir Kyrrahafið, og það verði hægt að útbúa þær með kjarnaoddum. Bandaríkin eru mjög upptekin af því að koma í veg fyrir þetta.
Eitt af helstu áherslum í öryggismálum Bandaríkjanna sé að stöðva kjarnorkuáætlun Norður-Kóreu:
Höfuðáætlunin er sú að telja Kína á að beita Norður-Kóreu þrýstingi en landið er efnahagslega háð Kína. Bandaríkin, Kína, Rússland og fleiri land hafa greitt ályktunum innan Öryggisráðs Sameinuðu þjóðanna atkvæði þar sem þess er krafist að kjarnorkuáætlun [Norður-Kóreu] verði stöðvuð. En Kína hefur farið all varfærnislega fram í sínum aðgerðum.
Kínversk stjórnvöld vara nú við því að deiluaðilar gæti að því að gera nú ekkert sem gæti leitt til þess að málin fari úr böndunum.
Við hvetjum báða aðila til þess að koma ekki með frekari ögranir eða hótanir, hvort heldur er með orðum eða aðgerðum, og ekki þrýsta málum fram þannig að staðan komist á þann punkt að ekki verði aftur snúið og þróunin verði stjórnlaus…Brjótist út styrjöld þá munu deiluaðilar þurfa standa ábyrgir gerða sinna fyrir dómi sögunnar og greiða það verð sem hlýst af slíku,
segir Wang Yi utanríkisráðherra Kína við kínversku Xinhua-fréttastofuna.
Sjá einnig frétt Eyjunnar frá í gær: Spennan magnast: Sprengir Norður-Kórea kjarnorkusprengju um páskahelgina?
