Evrópusambandið tilkynnti fyrr í dag að ákveðið hafi verið að styrkja nýsköpunarstarfsemi 257 lítilla
og meðalstórra fyrirtækja (SMEs) í 31 landi. Tilgangurinn er að hjálpa fyrirtækjunum til að koma
afrakstri nýsköpunarverkefna þeirra fyrr á markað en ella. Sex íslensk fyrirtæki eru meðal styrkþega,
en Ísland tekur þátt í fjölmörgum samkeppnissjóðum Evrópusambandsins á grundvelli EES-
samstarfsins – Samningsins um Evrópska efnahagssvæðið. Að þessu sinni er það rannsókna- og
nýsköpunarsjóðurinn Horizon 2020 sem styrkir þau fyrirtæki sem höfðu bestu áætlanirnar til að klára
ýmiss konar nýsköpunarverkefni. Alls bárust 2009 umsóknir, svo að samkeppnin var þónokkur.
„Þetta er enn eitt dæmið um þann gífurlega ávinning sem Ísland hefur af EES-samstarfinu. Íslendingar slá á sumum sviðum öll met og fá tvöfalt meira fé til baka úr sameiginlegum sjóðum Evrópusambandsins miðað við hvað þeir leggja inn í þá. En þetta er bara hálf sagan. EES-samstarfið hefur gert íslenskum frumkvöðlum – úr atvinnulífinu og í menntakerfinu – kleift að vera í samstarfi og samkeppni við kollega sína út um alla Evrópu og víðar. Nýsköpunarfyrirtæki, sem ættu ef til vill erfitt með að þrífast í 350.000 manna umhverfi Íslands, komast beint á 500 milljóna alþjóðamarkað, með öllum þeim tækifærum sem því fylgir, í gegnum EES. Og þau þurfa að standast mjög strangar kröfur til að fá að auki styrki frá Evrópusambandinu. Það væri athyglisvert að sjá úttekt á því, hversu mjög nýsköpunar-, rannsókna- og vísindastarf allt á Íslandi hefur tekið framförum á þessum 25 árum, sem bein afleiðing af þátttöku í samkeppnissjóðum ESB,“
segir Michael Mann, sendiherra Evrópusambandsins á Íslandi.
Þess má geta að ekkert land stendur sig betur í að fá SME-styrki úr sjóðum Evrópusambandsins en
Ísland, því fimmtungur umsókna íslenskra aðila skilar árangri. Næstu lönd á eftir eru með 13%
árangurshlutfall, og allt niður í 1%.
Nokkur verkefni af þeim 257 sem styrkt eru að þessu sinni:
Götuljós knúin sólarrafhlöðum;
Hugbúnaður sem auðveldar eftirlit með framleiðsluferli iðnfyrirtækja;
Ný tækni til að greina kæfisvefn;
Nýtt farandgreiðslukerfi, líkt og posar;
Pökkunarvél sem nýtir umhverfisvænt efni í umbúðir.
Íslensku fyrirtækin eru:
Þula á Akureyri
Curio í Hafnarfirði
ICECAL í Mosfellsbæ
SAReye í Mosfellsbæ
Activity Stream í Reykjavík
Skynjar Technologies í Reykjavík
Á þessu fyrsta stigi SME-styrkja fyrir smá og meðalstór fyrirtæki eru veittar 50.000 evrur til hvers
fyrirtækis (tæplega 6,1 milljón króna) til að búa til viðskiptaáætlun. Þau munu fá aðgang að sérstakri
þjálfun og aðstoð til að flýta fyrir viðskiptum, en þetta er þjónusta Evrópska nýsköpunarráðsins, sem
hefur nýlega verið sett á laggirnar. Einnig verður fyrirtækjunum veitt færi til að sækja alþjóðlegar
viðskiptakaupstefnur utan Evrópu.
Á Íslandi er það Rannís sem hefur umsjón með samstarfsáætlunum ESB og á stóran þátt í árangri
Íslands. Flest íslensku fyrirtækjanna hafa til að mynda áður fengið styrki úr Tækniþróunarsjóði Rannís
og má segja að grunnurinn hafi þar verið lagður að árangri hjá sjóðum ESB. Með styrkveitingunni í
dag eru SME-styrkir til íslenskra fyrirtækja komnir vel yfir milljarð króna, sem þó er bara brot af þeim
Evrópusambandsstyrkjum sem íslenskir aðilar hafa fengið í heildina. Fulltrúi Rannís situr í
stjórnarnefnd SME-styrkjanna.
Hér má sjá landakort sem veitir yfirlit um styrkþega, þar á meðal fjölmarga íslenska.
