„Íslensk börn munu komast snemma í kynni við klám. Það er úti um allt á netinu og samfélagsmiðlum og það er óhjákvæmilegt enda eru krakkar sem eru nálgast kynþroskaaldurinn forvitnir. Við höfum mætt þessum raunveruleika með þögninni, eins og alltaf í tengslum við óþægileg mál, en það verður að breytast,“ segir Stefan Octavian Ghorghe, sem er eini Íslendingurinn, að minnsta kosti opinberlega, sem starfar við framleiðslu á klámi.
Tilefnið er opinn fundur í Ráðhúsi Reykjavíkur í vikunni sem fjallaði um #metoo-byltinguna. Þar vakti erindi Kolbrúnar Hrundar Sigurgeirsdóttur mikla athygli en í því kom fram að íslenskir drengir eigi Norðurlandamet í klámáhorfi. „Meðalaldur drengja þegar þeir byrja að horfa á klám er rúm 11 ár og þá erum við að tala um meðalaldur,“ sagði Kolbrún Hrund. Margir drengir væru því talsvert undir þeim aldri. Sagði hún að í heimsóknum sínum í grunn- og menntaskóla þá klöppuðu piltar oft þegar bent væri á þessa staðreynd. „Þeim finnst þetta geggjað töff,“ sagði Kolbrún Hrund. Erindi hennar snerist ekki síst um að stór hluti klámefnis, allt að 89% samkvæmt nýlegum rannsóknum, innihéldi ofbeldi gegn konum og að afleiðingarnar væru þær að drengir væru margir hverjir með brenglað viðhorf til kynlífs.
„Eina lausnin að mínu mati er sú að byrja snemma að fræða börn og unglinga um að klám sé ekki raunverulegt, ekki frekar en hasarmyndir í Hollywood. Að þetta sé leikið efni og raunveruleikinn sé allt annar. Ef klám er það eina sem er í boði til þess að svala forvitni krakka um kynlíf þá að sjálfsögðu brenglast viðhorf þeirra til þess,“ segir Stefan og kveðst vilja leggja hönd á plóg.
„Ég myndi gjarnan vilja fara í skólana og miðla af minni reynslu um hvað sé klám og sérstaklega hvað sé ekki klám,“ segir Stefan. Bendir hann á að framleiðsla á efni þar sem einhver sé neyddur til að gera eitthvað sem hann vilji ekki eigi ekkert skylt við klám. „Það er ekkert annað en ofbeldi sem á að kæra til lögreglu,“ segir Stefan.
Stefan er gríðarlega vinsæll á samfélagsmiðlinum Snapchat og hann segir að það sé hans upplifun að mikil þörf sé á fræðslu um klám og kynlíf en ekki síður hvernig umgangast eigi samfélagsmiðla. „Ég er með um þrjátíu þúsund fylgjendur og það rignir yfir mig fyrirspurnum. Bæði um klámiðnaðinn en líka um kynlífsráð og annað. Það var til dæmis miðaldra kona frá Akranesi að spyrja mig nýlega um hvort einhver tiltekin kynlífsathöfn væri eðlileg,“ segir Stefan kíminn.
Þá segir hann afar mikilvægt að kenna börnum að umgangast samfélagsmiðla. „Það er pressa á unga krakka að senda myndir eða myndskeið af líkama sínum. Það verður að leggja gríðarlega áherslu á að fræða krakka um að dreifing slíks efnis sé ofbeldi sem aldrei á að eiga sér stað,“ segir Stefan af þunga.
Það vakti mikla athygli þegar hann steig fram og opinberaði leik sinn í klámmyndum enda hefur klám alla tíð verið mikið feimnismál. „Því verður að linna. Það er ástæða fyrir því að klám er svona gríðarlega vinsælt. Það eru ótrúlega margir að skoða þetta efni þó að þeir viðurkenni það ekki. Við þurfum að ræða þetta opinskátt og sérstaklega við börnin okkar,“ segir Stefan.
Að hans sögn er ekki síður mikilvægt að ræða við stelpur en stráka um klám og kynlíf. „Strákarnir mæta oft til leiks með enga fræðslu aðra en þá sem þeir hafa séð úr klámmyndunum. Það sama gildir um stelpurnar. Umræðan þarf því að vera opinská en það þarf ekki síður að leggja áherslu á að ungir krakkar setji skýr mörk um hvað þeir vilji gera í kynlífi og hvað þeim þyki spennandi. Lausnin er alltaf sú að tala saman,“ segir Stefan.
Stefan hóf að leika í klámmyndum í ágúst í fyrra en síðan hafa hlutirnir þróast hratt. Auk klámmyndaleiksins felst vinna hans aðallega í því að leita að nýjum leikurum og er hann því á ferð og flugi um heiminn. „Ég er staddur á Íslandi núna í þrjár vikur en síðan fer ég aftur út að vinna. Á meðan ég er staddur hérna heima þá vil ég gjarnan taka þessa umræðu sem víðast,“ segir Stefan.
